گزارش آلودگی به کاندیدا آلبیکنس (candida albicans) در یک سنجاب ایرانی (sciurus anomalus)

مقدمه و هدف: گونههای کاندیدا جزء قارچهای همزیست و عوامل بیماریزای فرصتطلب در دستگاه گوارش پستانداران و پرندگان هستند. بیشتر بیماریهای ایجاد شده در انسان و حیوانات ناشی از کاندیدا آلبیکنس است. این ارگانیسم یک قارچ دوشکلی بوده که هم بصورت سلولهای مخمری و هم هیفه قارچی دیده می شود. عفونت ایجاد شده معمولا سطحی و بصورت ضایعات نکروتیک روی سطوح موکوسی بدن است. اگرچه کاندیایازیس در انسان شایع میباشد اما در حیوانات حیات وحش و اگزوتیک بسیار بندرت گزارش شده است. این گزارش وقوع آلودگی به کاندیدا آلبیکنس را در یک سنجاب ایرانی توصیف می نماید. مواد و روش کار: سنجاب نر یکونیم ماهه با نشانههای دیسترس تنفسی، ضعف و بیحالی شدید به کلینیک تخصصی دامپزشکی کلبه حیوانات واقع در کرج ارجاع گردید. در معاینه بالینی شرایط نامناسب پوشش خارجی، لاغری، وجود باقی مانده مواد غذایی و همچنین ضایعات نکروتیک و برفکیشکل در محوطه دهانی مشاهده شدند. نمونهبرداری از ضایعات محوطه دهانی، تهیه گسترش و رنگآمیزی به روش گیمسا و کشت روی محیط سابرو دکستروز آگار انجام شد. علیرغم انجام اقدامات درمانی اولیه از جمله مایعدرمانی و اکسیژندرمانی ولی متاسفانه سنجاب تلف شد.  نتایج و بحث : تعداد زیادی بلاستوسپور مخمری همراه با فلور باکتریایی در بررسی میکروسکوپی گسترش مشاهده شدند. بلاستوسپورها بیضی شکل، به اندازه 5 تا 5/5 × 3 تا 7/3 میکرومتر و دارای یک واکوئل مشخص بودند. پرگنههای کرمرنگ با سطح صاف و مومیشکل در محیط کشت دیده شدند. بر اساس ریختشناسی و با توجه به نتایج حاصل از بررسیهای میکروسکوپی و کشت، آلودگی به قارچ کاندیدا آلبیکنس تشخیص داده شد. در کالبدگشایی بهغیر از ضایعات نکروتیک و اولسراتیو در روی زبان و حلق مورد غیرطبیعی دیگری وجود نداشت. بنظر میرسد آلودگی شدید به کاندیدا آلبیکنس در این سنجاب باعث بیاشتهایی، ضعف و در نهایت مرگ شده است. در دنیا گزارشات محدودی از کاندیدیازیس در سنجاب وجود دارد و این اولین گزارش از وجود آلودگی به این قارچ در سنجاب ایرانی است.